Luật đất đai cần qui định phụ nữ phải được đứng tên trong sổ đỏ

Tại hội thảo “Chia sẻ đề xuất, kiến nghị, góp ý cho dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đất đai 2013” do Liên minh đất đai (LANDA) phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức ngày 22.4, bà Trần Thị Châu - Nhóm nghiên cứu quyền tiếp cận đất đai của phụ nữ thuộc Liên minh đất đai (LANDA) cho biết, phần lớn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là sổ đỏ) đều do người chồng đứng tên nên khi chồng chết, các anh em chồng nhảy vào đòi phân chia đất đai, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người phụ nữ.

"Theo báo cáo khảo sát Quyền tiếp cận đất của phụ nữ do nhóm An ninh lương thực và giảm nghèo (CIFPEN) và tổ chức Actinoaid Việt Nam thực hiện năm 2008 cho thấy, 5 năm sau ngày Luật Đất đai 2003 ra đời, tại 3 tỉnh Hòa Bình, Lai Châu, Vĩnh Long vẫn còn 90% sổ đỏ mang tên một người mà phần lớn là do người chồng đứng tên" - bà Châu cho biết.

Mặc dù trong Luật đất đai năm 2003 (khoản 3, điều 48, mục 5) và Luật đất đai 2013 (khoản 4, điều 98) đã có điều khoản hướng dẫn chi tiết về Quyền có tên của phụ nữ trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng thực tế tại nhiều đại phương, cả chính quyền lẫn người dân còn thiếu hiểu biết, thậm chí chưa biết, làm giảm vai trò, quyền lợi của người phụ nữ.

"Khi chúng tôi hỏi người dân về việc đứng tên cả vợ và chồng trong sổ đỏ thì họ nói rằng không thấy cán bộ nói gì, thậm chí, nhiều phụ nữ được hỏi còn không hiểu ý nghĩa của việc đứng tên vợ chồng như thế nào. Ngược lại, người đàn ông thì cho rằng mình là chủ gia đình và chỉ cần mình đứng tên đất đai là được” - bà Châu nói.

Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người phụ nữ cũng như để cho người dân hiểu hết về quyền lợi khi đứng tên cả vợ, chồng trong sổ đỏ, các đại biểu tham gia hội thảo cho rằng phải có hướng dẫn chi tiết cho việc đổi sổ đỏ là tài sản chung của vợ và chồng, từ việc đứng tên một người thành tên của cả hai người với các trường hợp trước năm 2004 như là một việc đương nhiên, trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương mà không nên chờ đến khi phụ nữ có yêu cầu.

“Nghị định của Chính phủ cần khẳng định là được miễn phí cho việc cấp đổi giấy chứng nhận từ các trường hợp chỉ ghi 1 tên chồng hoặc vợ thành giấy chứng nhận ghi cả 2 tên” - ông Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường nhận định.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng đề cập đến vấn đề bồi thường và giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư của hai thành phố lớn là Đà Nẵng và Hồ Chí Minh.

Duyên Duyên/ Motthegioi