Tăng lợi ích để thu hút quân nhân

Những ngày qua, dư luận dậy sóng xung quanh những tranh cãi về việc thực hiện “nghĩa vụ thay thế”, trong đó có đề xuất nghĩa vụ đóng tiền, thay cho việc tham gia nghĩa vụ quân sự của thanh niên. Trong khi ở nước ta nhiều người muốn né tránh tham gia quân đội vì còn phân vân về “quyền lợi của người lính” thì tại một số nước trên thế giới, điển hình như ở Úc, tham gia nghĩa vụ quân sự đang thu hút nhiều thanh niên như một nghề nghiệp hấp dẫn.

Tình nguyện thực hiện nghĩa vụ quân sự

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, TS Đào Minh Hồng, Trưởng khoa Quan hệ quốc tế Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM, phát biểu: “Trước tiên phải thống nhất rằng tham gia quân đội, bảo vệ đất nước là nghĩa vụ của tất cả công dân. Tại Việt Nam cũng vậy, đó là một hoạt động vinh dự, thiêng liêng nên mọi người đều phải thực hiện”. Đó là lý do mà nam thanh niên đến 18 tuổi sẽ được gọi đi đăng ký tham gia nghĩa vụ quân sự. Ở thời bình, lực lượng này sẽ được tôi luyện thể chất, học và rèn luyện cách sử dụng vũ khí, tiếp cận chiến thuật quân sự một cách bài bản để có khả năng bảo vệ Tổ quốc khi xảy ra chiến tranh.

Nếu như việc tham gia nghĩa vụ quân sự là bắt buộc tại nhiều nước thì tại Úc, việc này trở thành hoạt động tình nguyện, mang tính tự nguyện theo đuổi lý tưởng, lựa chọn tương lai của thanh niên từ cuối năm 1972 đến nay. Hằng năm, số lượng hồ sơ xin gia nhập quân đội ở Úc rất lớn. Chính phủ Úc chọn lọc những thanh niên thực sự phù hợp và quyết tâm gắn bó với quân đội bằng cách chia quá trình đào tạo quân nhân thành hai hình thức: Bên cạnh loại hình quân nhân suốt đời còn có hình thức quân đội bán thời gian, bao gồm quân dự bị và quân thực hiện nghĩa vụ trong một năm (Gap Year). Đây là cơ hội để thanh niên Úc trải nghiệm môi trường quân đội thực sự trước khi quyết định gia nhập quân đội chính quy.

Với hình thức quân đội dự bị, người tham gia có thể linh hoạt thời gian tại ngũ từ 14 đến 150 ngày trong một năm. Họ được đào tạo trong 28 ngày về sơ cấp cứu, định hướng nghề nghiệp, các kỹ năng cần thiết khi sống trong quân đội. Sau đó họ trở thành quân dự bị, được hưởng lương mà không phải đóng thuế thu nhập, miễn phí chỗ ở và phí thực tập. Trong thời gian dự bị, các tân binh này sẽ cùng sinh hoạt với binh lính chính quy. Nếu rèn luyện tốt, họ sẽ có vinh dự nhận giấy mời chính thức gia nhập vào hàng ngũ quân đội quốc gia. Mỗi năm chính phủ Úc chỉ nhận 500 đơn xin nhập ngũ và người được nhận chỉ được đào tạo trong các chuyên ngành như hậu cần, y tế, an ninh, liên lạc.

Bên cạnh quân dự bị, công dân Úc từ 17 đến 24 tuổi còn có cơ hội trải qua một năm trong quân ngũ để tự đánh giá bản thân có thích hợp với môi trường và nghề nghiệp này hay không. Lực lượng này cũng được đào tạo khá đầy đủ và khoa học về các kỹ năng căn bản của người lính.

Hướng đến một nghề nghiệp thực sự

Đối với người Úc, trở thành người lính chuyên nghiệp đồng nghĩa với việc sự nghiệp sẽ phát triển. Người tham gia quân đội trước tiên phải là một “người tốt” trên các phương diện kỷ luật, đạo đức, đoàn kết, chia sẻ, hy sinh… Trước khi trở thành lính chính quy, họ được đào tạo kỹ năng làm việc nhóm, nâng cao tinh thần đồng đội, sống trong môi trường kỷ luật cao và được phân chia vào từng nghiệp vụ phù hợp.

Thanh niên được chọn vào quân ngũ rất tự hào vì bản thân họ đã vượt qua một đợt kiểm tra gắt gao về thể lực và tính cách, nhằm xác định mức độ phù hợp của bản thân với môi trường quân đội. Đằng sau quá trình chọn lọc nghiêm túc, khắc nghiệt, bù đắp cho những hy sinh, cống hiến của người lính khi thực hiện nhiệm vụ là một mức lương đáng được mơ ước, cộng thêm hàng loạt ưu đãi về dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, nơi ở thoải mái, dinh dưỡng đầy đủ, du lịch… hoàn toàn miễn phí.

Để trở thành quân nhân thực sự, họ sẽ còn trải qua quá trình đào tạo chuyên sâu và lâu dài. Các quân nhân phải xác định mục tiêu và lĩnh vực họ theo đuổi. Trang web defencejobs.gov.au của chính phủ Úc cung cấp đầy đủ thông tin về những nghề nghiệp liên quan đến lĩnh vực quân sự như giao dịch, y tế và khoa học, truyền thông và giáo dục, hậu cần và hỗ trợ, phòng chống và an ninh, kinh doanh và quản lý. Mỗi người lính sẽ tự chọn vào một trong những chuyên ngành trên và nhận được sự đào tạo từ căn bản đến nâng cao, nhằm mục đích phục vụ lâu dài cho quân đội.

Tâm lý cho đi nhiều sẽ nhận lại nhiều khiến người tham gia không chỉ cảm thấy được cống hiến, hy sinh một cách vinh dự mà còn an tâm về một tương lai tốt đẹp. Điều đó lý giải vì sao không cần bắt buộc mà công dân nam từ 17 đến 53 tuổi đều không ngần ngại nộp đơn gia nhập quân đội. Họ xem việc trở thành quân nhân là niềm tự hào to lớn và là nghề nghiệp thực sự hấp dẫn, đầy ưu đãi ở Úc. Thiết nghĩ với ngành đặc thù như quân đội - yêu cầu rất cao về thể chất, tinh thần, trí tuệ và có hy sinh xương máu - nhất thiết cần gia tăng tính thu hút để công dân nhiệt tình tham gia.

ĐỖ THIỆN - BÍCH NGA/ Pháp Luật