itaexpress / Tin ITA / Thế giới / Hồ sơ / Nhật Bản: Ngày càng lão hóa

Nhật Bản: Ngày càng lão hóa

Tình trạng dân cư lão hóa có thể coi là một

vấn đề nghiêm trọng hiện nay tại Nhật.

Tại một khu nhà vắng vẻ ở quận Tokiwadaira (ngoại ô Tokyo), khi chủ nhà tới thăm người khách thuê nhà của mình thì mới phát hiện ra một… bộ xương bên trong căn hộ. Hóa ra, người khách trọ cao tuổi này đã chết từ 3 năm trước…

Thủ đô của người già!

Trước đó, không ai trong số những người hàng xóm đã để ý tới việc không thấy người đàn ông này xuất hiện. Ngân hàng vẫn tự động trừ tiền thuê nhà cho tới khi tài khoản của người khách này cạn sạch. Phải đến khi được ngân hàng thông báo, chủ nhà mới quyết định tới gặp để nhắc nhở và phát hiện ra sự thật đau lòng này. Vụ việc chỉ là một ví dụ điển hình về mặt trái đáng sợ của tình trạng lão hóa tại nước Nhật, nơi ngày càng có nhiều người già đang sống trong cô độc, không có người chăm sóc hay để ý tới.

Các con số thống kê cho thấy, mỗi năm tại Nhật có tới hơn 20 ngàn người qua đời trong cô đơn. Những trường hợp như tại quận Tokiwadaira chắc chắn sẽ còn có thể tái lặp lại, trong tình cảnh những đứa con đã 60-70 tuổi (vốn đã phải vật lộn với tình trạng sức khỏe của chính mình) sẽ rất khó khăn trong việc chăm sóc cha mẹ đã bước sang độ tuổi 80-90. Trong khi đó, các trung tâm dưỡng lão tại xứ sở mặt trời mọc luôn phải đối đầu với tình trạng quá tải cũng như thiếu nhân viên.

Vấn đề trên còn có thể nghiêm trọng hơn, khi số công dân lớn tuổi phải sống cô độc đang tăng lên từng ngày tại Nhật, một xã hội đang được đánh giá là có tình trạng lão hóa nhanh nhất thế giới. Dự kiến với nhịp độ như hiện nay, nước Nhật vào năm 2055 sẽ có tới 40% dân số ở độ tuổi từ 65 trở lên.

“Đó là một thực trạng khiến chúng tôi không muốn che đậy nữa” - phát biểu của Takumi Nakazawa, 73 tuổi, người đứng đầu cộng đồng dân cư tại Tokiwadaira, nơi những cư dân lớn tuổi tại đây bắt đầu phải lên lịch chăm sóc và theo dõi lẫn nhau. Tất cả đều được yêu cầu phải báo cho nhà chức trách nếu như họ nhận thấy đèn của nhà hàng xóm bị tắt hay bật trong thời gian quá lâu, quần áo cứ để phơi trong nhiều ngày hay hòm thư đã chật đầy báo hay bưu phẩm. Những quy định như vậy bước đầu đã có hiệu quả. Chẳng hạn như một cụ bà bị bất tỉnh đã được cứu, sau khi hàng xóm để ý thấy chiếc ti vi của bà cứ bật cả ngày.

Tokiwadaira hiện đang là khu ngoại ô có nhiều người già nhất tại Tokyo, nhưng thủ đô Nhật trong thời gian không xa cũng sẽ lâm vào tình cảnh tương tự. Đến năm 2020, 14% dân số Tokyo (khoảng 4,9 triệu người) sẽ có độ tuổi từ 75 trở lên - trong khi tỷ lệ này hiện nay mới chỉ là 7%. Nhưng Tokyo còn được cảnh báo về một nguy cơ khác liên quan đến xu hướng suy giảm dân số (dự kiến Nhật chỉ còn khoảng 90 triệu người vào năm 2055 so với con số 127 triệu như hiện nay).

Vào thời điểm bùng nổ dân số từ vài thập niên trước, chính phủ đã cho xây dựng một loạt những thị trấn vệ tinh xung quanh Tokyo. Với hiện trạng dân số đang giảm dần, những thị trấn ngoại ô đang trở nên vắng dần, khiến nhiều cửa hàng tại đây phải đóng cửa vì buôn bán ế ẩm. Nhiều người có tiền mua nhà tại trung tâm Tokyo bắt đầu có xu hướng rời bỏ nhà cũ để chuyển về trung tâm. Nhiều chuyên gia đã cảnh báo, nếu chính phủ không có những biện pháp kịp thời và hữu hiệu nào đó, một loạt các đô thị vệ tinh của Tokyo trong tương lai không xa sẽ trở thành những “thị trấn ma” do có quá ít cư dân sinh sống.

Những thành phố gọn nhẹ!

Trước tình trạng trên, có nhiều ý kiến cho rằng, chính quyền Tokyo nên khẩn trương có những biện pháp khắc phục, đầu tiên là xây dựng thêm nhiều trung tâm dưỡng lão cho hàng triệu người già cô đơn đang cần sự chăm sóc đặc biệt của các y tá và nhân viên điều dưỡng.

Trong khi thủ đô Nhật vẫn còn đang bận bịu với kế hoạch đăng cai Olympic 2016, nhiều thành phố khác tại quốc gia này đã bắt đầu có những biện pháp đón đầu riêng của mình. Chẳng hạn như Aomori, một thành phố cực nam của đảo Honshu, bắt đầu cấm các dự án phát triển ngoại ô nhằm tập trung dân cư về trung tâm. Mục đích của chính quyền Aomori là xây dựng một “thành phố gọn nhẹ” trong tương lai bằng cách tập trung dân cư đang có xu hướng giảm dần của mình vào khu trung tâm, gần các ga tàu và công trình công cộng. Chính sách trên tại Aomori đang được đánh giá là “kiểu mẫu” để nhiều thành phố khác của Nhật cũng như trên thế giới noi theo trước tình trạng suy giảm dân số.

Các nhà chức trách Aomori (hiện có 300 ngàn dân) đã triển khai xây dựng một khu vực quản lý chung bao gồm có bệnh viện và các tổ hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người già. Bước tiếp theo trong dự án này là chuyển một khu buôn bán lớn từ trung tâm thành phố vào ngay khu quản lý chung này. Nhiều chi tiết xây dựng nhỏ cũng được tính đến như việc xây dựng các đường dốc thoai thoải thuận tiện cho xe lăn cũng như nhiều hàng ghế cho người già có thể nghỉ chân.

Theo Như Quỳnh/SGGP