Mùa hoa bưởi đi rong

Qua những ngày mưa phùn liu riu tháng 3, hoa bưởi theo gánh hàng lam lũ vào phố. Hương thơm nồng nàn của miền quê trong trẻo theo đó vấn vương cùng khói mù lâng lâng chẳng chịu tan ra như bao mùi hương dễ dãi khác trong lòng phố. Hoa bưởi từ những mảnh vườn ven đô trở về dâng hiến ăm ắp một mùa xuân nặng lòng. Người Hà Nội thích mê một mùa hoa đi rong như thế.

Theo quy luật bất biến của thời gian, vào cữ tháng hai âm lịch, những cây bưởi bắt đầu đâm chồi nẩy lộc, hoa bưởi trĩu cành gợi nên bao nỗi nhớ. Trẻ con thành phố ít nặng lòng cùng hoa bưởi bởi loài cây họa hằn lắm mới thấy trang điểm cho những tòa biệt thự sang trọng.

Tất cả mọi cảm nhận mọi ký ức về mùa hoa của hương thơm này chỉ đọng lại trong từng hình ảnh gánh hoa lang thang và nỗi nhớ về một miền quê đau đáu theo chân mẹ, chân bà mỗi độ thanh minh. Hoa bưởi được ví như hoa của nỗi nhớ là vì thế. Những cánh hoa trắng tinh, mềm như nhung, nở bung ra khoe cái nhị màu vàng, tỏa mùi thơm dìu dịu, thoang thoảng, khiến tôi nhớ mãi. Mùa này quê tôi hoa bưởi đang nở trắng vườn. Ong bướm đập dìu tìm hương hút mật.

Những cánh bướm sặc sỡ đủ màu lượn khắp vườn xen lẫn màu xanh mướt của lá, màu trắng tinh nguyên của hoa tạo thành một bức tranh sinh động trong ngày mới. Trong từng câu chuyện chẳng mấy xưa ở những làng ven đô, hoa bưởi được nhớ nhất là lúc có nhà hàng xóm nấu xong nồi chè trôi nước ngày hội làng. Chỉ cần một vài giọt hương hoa bưởi, nồi chè bắt đầu thơm ngan ngát của hương hoa quyện cùng mùi bột nếp, vị mật đường, nghe thanh thoát, ngọt lịm tận tâm can.

Hà Nội những ngày tháng ba, đường Tràng Thi, Cửa Đông, Phùng Hưng đang rất đẹp vì bàng đang đâm búp non. Hoa sưa sáng rực góc phố Hàng Dầu trong sương khói mịt mờ, hoa xoan trên con đường vào phủ Tây Hồ lấm tấm... Cảnh này đích thị gọi phố gõ cửa mùa xuân chín.

Nhưng đó là Hà Nội cảm nhận bằng sắc màu thời gian sống động.

Hàng rong gánh hoa bưởi đi đến đâu mang theo mùi thơm thanh khiết tới đó

Hà Nội tháng ba hình như vẫn còn đâu đó một cảm nhận rất riêng bằng hương thơm vợi về từ một miền quê đau đáu chân thực như hương bưởi thầm thì trong chiếc khăn tay. Vẫn vậy đó, từ bao đời hương bưởi ngát nồng trong gió thoảng qua như một điều diệu kỳ gợi lên trong lòng phố.

Người Hà Nội tinh tế chẳng thờ ơ với một nét duyên trời đến trong bao điều giản dị như thế. Nhiều người sắm vài búi hoa về trang trọng bày lên đĩa bày phòng khách vừa cho tỏa bớt mùi vị ẩm mốc của những căn nhà cũ vừa để thưởng hương thơm. Cách chơi hoa đó có từ lâu và vẫn được gìn giữ trong nếp sống hàng ngày dẫu cho bây giờ nhà cao tầng khang trang đã dần thay thế hết những ngôi nhà chồng diêm cổ kính.

Cùng một mùa hoa là một mùa bận rộn của người phố Hàng Than, Hàng Điếu - phố của những nhà làm thứ nghề cũ kỹ là sản xuất bột sắn. Khi những mẻ bột trắng phau phơi khô trên mẹt chuẩn bị được đóng thành từng gói cũng lúc người ta gom hoa bưởi sạch sẽ ướp vào ý nhị và tình tứ đợi mùa qua.

Hoa bưởi vì thế cũng như sứ giả gọi mùa hè đến bằng hương thơm nồng nàn vấn vương chẳng chịu tan đi trong những ngôi nhà đổ mồ hôi. Mùa hoa bưởi, trời trở nồm cũng là lúc gió Nam hây hẩy xua những đêm xuân trằn trọc trên căn gác ẩm mốc.

Một nghệ nhân ướp chè sen, làm bột sắn có tiếng phố Hàng Điếu cho biết: "Muốn chọn hoa bưởi phải đợi sau những ngày mưa phùn tiết trời khô ráo khi đó hoa mới không sợ bị ủng, mùi thơm mới giữ lâu và thật đậm đà khi dùng để ướp hương cùng những sản vật khác".

Người đi xuống phố mùa xuân ngang qua những mẹt hoa bưởi mà cứ ngỡ như đi trong không gian huyền hoặc của những lễ hội làng quê. Có đầy đủ cả khung cảnh lãng mạn lấm tấm sau ngày mưa bụi thoảng giăng như càng thêm núi kéo hương hoa trời đất khỏi tan biến trong hư vô.

Hàng rong gánh hoa bưởi đi đến đâu mang theo mùi thơm thanh khiết tới đó. Đang mùa mưa xuân, ngoài đường không có bụi. Những cánh hoa trắng muốt như tươi lâu hơn trong cái tiết trời se lạnh và làn hơi nước mỏng như sương. Đám nhụy vàng điểm xuyết cho cánh hoa bưởi, bên cạnh màu xanh ngọc của đài hoa, trông thật thích mắt...

Mùa xuân cùng hoa bưởi theo nhau vào lòng phố, chẳng chịu tan đi trong cõi lòng xốn xang. Mùa hoa bưởi nở, ong bướm dập dìu, các cô gái ở làng quê thường lấy hoa bưởi cài giấu trong mái tóc, hoặc cài trên vành nón để có mùi thơm dìu dịu từ xa làm bao anh chàng phải mê mẩn.

Hoa bưởi từ những mảnh vườn ven đô trở về dâng hiến ăm ắp một mùa xuân nặng lòng

Tôi nhớ mùa quả chín, sau khi đã tách lấy những múi bưởi căng mọng, ngọt mát bà nội bày cho lũ trẻ chúng tôi nhặt những hạt bưởi tròn mẩy đem tách vỏ, phơi khô, sau đó xâu thành từng chuỗi đến đêm trung thu buộc vào những chiếc gậy dài sẽ tạo thành những chiếc đèn lồng đặc sắc cùng chúng bạn đi rước đèn đón trăng.

Tôi cũng chẳng thể quên món ốc luộc của bà được luộc cùng những lá bưởi non, khi mở vung nồi ra một mùi thơm ngầy ngậy bốc lên làm những đứa trẻ như tôi dẫu đang mải chơi đến mấy cũng không thể không sà vào, nhất là lại được khêu ốc bằng những gai bưởi dài chấm mắm gừng ớt thì mùi thơm càng đậm đà hơn, vị ngon càng khó quên hơn…

Cuộc sống càng phát triển, nhu cầu của con người ngày một cao hơn, hoa bưởi ngày xưa chỉ được các bà, các mẹ, các chị nhặt về để ủ tóc, ướp trà thì bây giờ nó còn được dùng để ướp mía, được đặt trang trọng trong phòng khách tạo không gian hiện đại nhưng vẫn mang hương thơm tinh khiết của đồng nội.

Năm nay, mùa hoa bưởi lại về, ong bướm lại dập dìu, tôi lại thèm được đi dưới những gốc cây trong vườn, được nhặt những bông hoa trắng tinh, ngan ngát cài lên mái tóc. Một mùi hương đồng nội ùa về làm tôi thấy nhớ những ngày thơ bé, nhớ hình dáng nội mỗi sáng sáng lại mang cái rá nhỏ ra nhặt hoa dưới gốc cây kỉ niệm, nhặt những bông hoa của yêu thương ./.

ItaExpress (tổng hợp)