Nông dân sẽ thành cổ đông của doanh nghiệp

Ông Lê Minh Hoan, chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, nói:

- Lãnh đạo tỉnh đã và đang chủ động đến các DN để tìm hiểu, đề nghị họ ký hợp đồng đầu tư, bao tiêu lúa cho nông dân. Chúng tôi không chờ DN đi tìm nông dân hay ngược lại. Tất cả lãnh đạo tỉnh luôn chủ động bắc cầu để DN và nông dân đến với nhau. Tỉnh cũng cử hẳn một tổ liên ngành giúp DN và nông dân về pháp lý, cơ chế, chính sách trong quá trình thực hiện mối liên kết này.

* Như vậy liên kết tiêu thụ chính là khâu quan trọng hàng đầu của quá trình tái cơ cấu nông nghiệp?

- Đúng vậy. Mọi sản phẩm nông nghiệp sản xuất ra cần phải được tiêu thụ. Muốn tiêu thụ ổn định, giá cao thì phải có DN bao tiêu. Muốn vậy DN và nông dân phải liên kết với nhau. DN xem nông dân như một thành viên trong DN và được phân công nhiệm vụ sản xuất, còn DN có trách nhiệm chế biến, xuất khẩu mang lợi nhuận về.

Chúng tôi xác định quá trình liên kết - tiêu thụ sẽ phải trải qua sáu giai đoạn. Bước đầu tiên hiện rất phổ biến là DN mua lúa thông qua thương lái. Hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro và nông dân bị mất một khoản lợi nhuận về tay thương lái. Bước thứ hai và thứ ba cũng đang áp dụng là DN chuyển sang mua theo hợp đồng tiêu thụ và đầu tư vật tư nông nghiệp, giống, kỹ thuật cho nông dân sản xuất và bao tiêu khi thu hoạch. Bước thứ tư chỉ mới xuất hiện ở tỉnh Đồng Tháp là DN đầu tư kho chứa và lò sấy để nông dân trữ lúa chờ giá. Hai bước cuối cùng là DN đầu tư nghiên cứu khoa học để tạo ra giống mới, tăng năng suất, chất lượng và xây dựng thương hiệu nông sản; nông dân trở thành cổ đông của DN để chia sẻ lợi ích trong chuỗi giá trị gia tăng từ lúa gạo, nông sản mang lại.

* Công ty Cẩm Nguyên ký hợp đồng bao tiêu lúa của nông dân, xây dựng kho cho nông dân gửi lúa miễn phí chờ giá và mua lúa giá cao hơn thị trường. Đây có phải là chủ trương của tỉnh trong việc triển khai đề án như ông vừa đề cập?

- Các DN như Công ty lương thực Tân Hồng, Công ty TNHH Võ Thị Thu Hà, Công ty CP Vĩnh Hoàn, Công ty Cẩm Nguyên đã đầu tư hàng ngàn tỉ đồng xây dựng nhà máy chế biến gạo cho thấy họ có nhu cầu mua nguyên liệu thật sự. Còn nông dân cũng có nhu cầu bán lúa sau mỗi vụ thu hoạch. Hai nhu cầu này đã gặp nhau. Vấn đề còn lại là chính quyền phải đứng ra giúp hai bên gặp nhau, có tiếng nói chung để đạt được mục đích cuối cùng mà họ mong muốn là lợi nhuận.

Công ty Cẩm Nguyên vừa tiến thêm một bước là xây dựng nhà kho có hệ thống sấy hiện đại cho dân gửi lúa trong sáu tháng để chờ giá. Nông dân được công ty cho ứng tiền để xoay trở, đến khi quyết định bán thì công ty mua cao hơn thị trường. Cách làm của công ty không chỉ làm nông dân phấn khởi mà lãnh đạo tỉnh rất mừng. Cũng có thể nói là chúng tôi đang đi đúng hướng.

* Thưa ông, quan hệ giữa DN và nông dân là quan hệ kinh tế, chính quyền không thể can thiệp bằng mệnh lệnh hành chính. Vậy khi đưa ra đề án này, chính quyền xác định vai trò của mình như thế nào?

- Đúng là chính quyền không thể can thiệp vào chuyện làm ăn, mua bán hàng hóa nông sản của DN và nông dân. Nhưng để hoạt động kinh doanh của DN và sản xuất của nông dân đạt hiệu quả cao nhất thì chính quyền có vai trò rất quan trọng. Đó là vai trò cầu nối xây dựng lòng tin giữa hai bên và sẵn sàng làm trọng tài, là người hòa giải khi có trục trặc trong quá trình thực hiện hợp đồng. Chính quyền đủ uy tín đứng ra xây dựng lòng tin cho hai bên để từ đó họ yên tâm làm ăn với nhau. Và quan trọng hơn, chính quyền luôn sát cánh hỗ trợ DN, kịp thời kiến nghị trung ương những chính sách giúp DN hoạt động đúng luật và hiệu quả.

Theo VÂN TRƯỜNG

Tuổi trẻ