Làm thế nào để được lợi từ giao dịch tay trong (insider trading)?

Ai là “Tay trong”?

SEC (U.S.Securities and Exchange Commission) - Uỷ ban giao dịch chứng khoán Mỹ - xếp những công nhân và giám đốc trong một công ty là “những tay trong” và yêu cầu họ phải đăng ký giao dịch chứng khoán công ty của chính họ hai ngày trước khi giao dịch. Lấy ví dụ, Tổng Giám đốc của một công ty mua hoặc bán cổ phần của mình thì ông hoặc bà ấy buộc phải thông báo cho SEC trước hai ngày giao dịch. Thông tin này sẽ được công bố rỗng rãi cho công chúng.

Miễn là các giao dịch tay trong được tiến hành trên những thông tin được công bố rộng rãi trước công chúng thì chúng không bị coi là phạm luật. Tuy nhiên nếu Tổng Giám đốc biết rằng công ty vừa mất một hợp đồng lớn mà lại bán cổ phần trước khi thông báo thông tin đó ra công chúng thì được coi là phạm pháp.

Làm sao để sử dụng giao dịch tay trong?

Nếu những giao dịch này là hợp pháp thì chúng có thể tiết lộ những gì cho bạn và bạn có thể sử dụng chúng như thế nào?

Khi một nhân vật trong nội bộ công ty, đặc biệt là những lãnh đạo cấp cao mua hoặc bán cổ phiếu của công ty thì bạn rất nên cân nhắc lý do của việc này. Hãy nhìn vào việc bán trước.

Khi một nhân viên trong nội bộ bán ra cổ phần của họ, điều đó cung cấp cho bạn thông tin có giá trị? Sự thật là có thể có hoặc có thể không. Có nhiều lý do làm người ta bán ra cổ phần của mình và một trong số đó có thể là do cổ phiếu của công ty đó sắp xuống giá.

Hầu hết tài sản của các giám đốc là cổ phần trong công ty nên cũng có lúc họ cần chuyển nó thành tiền mặt vì họ không thể làm gì với tài sản của mình khi nó ở dạng cổ phiếu công ty. Họ cũng phải chi trả các loại hoá đơn thuế, chi trả cho việc học hành của con cái, cho các kỳ nghỉ... Hoặc có lẽ họ muốn đa dạng hoá danh mục đầu tư của mình. Và thường là công ty phải phát thông cáo giải thích chi tiết tại sao các giám đốc lại đang bán cổ phần của họ để làm yên lòng công chúng.

Tuy nhiên nếu bạn thấy nhiều quản lý của một công ty cùng bán cổ phần một lúc thì rất nên xem xét kỹ càng nền tảng của công ty.

“Mua tay trong”

Khi các nhân viên trong nội bộ công ty đang mua vào cổ phiếu của công ty mình thì hoàn toàn dễ hiểu. Đó là dấu hiệu chỉ ra rằng cổ phiếu của công ty đó có khả năng tăng giá. Điều này không có nghĩa là giá cổ phiếu này sẽ tăng ngay trong tuần tới nhưng nếu các lãnh đạo chủ chốt của một công ty mua cổ phần vào thì đó là một dấu hiệu tốt.

Tuy nhiên bạn không nên bị ảnh hưởng bởi một vài vụ mua bán đơn lẻ. Hãy quan tâm đến xu hướng chung. Có vài trường hợp là do một số công ty yêu cầu các lãnh đạo cấp cao của sở hữu cổ phần trong và cho họ vay tiền để mua cổ phần. Một lãnh đạo mới mua một số lượng cổ phần lớn mà không xem xét đến kỳ vọng trong tương lai đơn giản chỉ vì họ được mong đợi là sẽ làm như vậy.

Rõ ràng là người trong nội bộ công ty biết nhiều hơn bất kỳ ai, bởi vậy quan sát những gì họ làm là một công cụ hữu ích cho bạn trong đầu tư chứng khoán. Dưới đây là một vài điểm đáng lưu ý:

Mọi người bán ra là có nhiều lý do - đừng vội vàng kết luận.

Đừng đặt quá nhiều quan tâm vào các hành động cá nhân - hãy xem xét xu hướng chung.

Giao dịch tay trong chỉ là một công cụ, không phải là một phép mầu, hãy sử dụng nó cùng với các công cụ định giá khác của bạn.

Đỗ Ngọc Lạc