Nhân lực ngành chứng khoán: Khát và Nóng

Đâu cũng thiếu

Sự thiếu hụt nhân lực ngành CK tạo ra cơ hội không chỉ cho ứng viên có kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, mà cả với người học chuyên ngành khác. Hiện tại, trong mỗi Cty CK, đội ngũ nhân viên giao dịch, tiếp xúc với khách hàng hàng ngày chiếm tỉ lệ khoảng 30 - 40% tổng số nhân sự. Theo anh Nguyễn Phước Anh - Quản lý đại lý Cty CK Biển Việt, những SV mới tốt nghiệp qua vài, ba tháng là có thể đáp ứng được công việc với mức lương 3 - 4 triệu/tháng. Các nhân viên môi giới sau vài năm làm việc, có kinh nghiệm và có năng lực, có thể được hưởng những khoản đãi ngộ xứng đáng.

Theo ông Nguyễn Chí Trung, giám đốc môi giới của Cty chứng khoán Rồng Việt, các Cty chứng khoán vẫn đang thiếu đội ngũ môi giới lành nghề. Số lượng đào tạo chưa đáp ứng đủ nhu cầu phục vụ cho một thị trường chứng khoán đang "phình" rất nhanh trong gần 1 năm nay. Những người có năng lực và kinh nghiệm có thể dễ dàng tìm được việc làm tại các Cty lớn với thu nhập khoảng 10- 15 triệu đồng/tháng.

Giữa các Cty cũng có sự cạnh tranh quyết liệt trong tuyển dụng nhân sự. Một số Cty chứng khoán vốn nhà nước hoặc các Cty nhỏ thường bị "chảy máu" chất xám do chính sách lương kém linh hoạt. Hiện nay việc được bổ nhiệm những vị trí quản lý cao hơn, cộng thêm những khoản thưởng cỡ vài chục triệu bằng cổ phiếu ưu đãi mà đối thủ cạnh tranh đưa ra luôn đẩy các Cty CK đối mặt với sự thiếu hụt và mất nhân viên giỏi bất cứ lúc nào. Đôi khi thu nhập nhân viên có thể cao hơn cả sếp. Có trường hợp tại Cty chứng khoán Đ. lương tổng giám đốc là 20 triệu đồng/tháng, nhưng có nhân viên được trả đến 30 triệu đồng/tháng.

Nơi đối đầu về trí tuệ và ... tiền bạc
Thu nhập cao, làm việc năng động, nhưng áp lực của nhân viên môi giới rất lớn. Họ phải thường xuyên cập nhật kiến thức và thông tin thời sự, thường xuyên làm việc ngoài giờ để giải quyết lượng công việc quá tải. N.V.D, 3 năm trong nghề, hiện đang làm đại diện giao dịch cho một Cty, cho biết: Chỉ cần một sơ xuất nhỏ cũng có thể đem lại những hậu quả nghiêm trọng.

Vậy mà mỗi nhân viên phải liên tục nhận và nhập hàng trăm lệnh một phiên giao dịch. Những nhầm lẫn vô ý rất dễ xảy ra. Chỉ cần sai sót nhỏ như dấu, số hay nhầm mã giao dịch... có thể gây thiệt hại hàng tỷ đồng. Đó là một trong những nguyên nhân chính khiến cho gần đây Sở Giao dịch CK TP.HCM thường xuyên cảnh cáo hoặc tạm đình chỉ tư cách đại diện giao dịch của các Cty CK.
Do thiếu người, nhiều Cty chứng khoán phải đề ra chính sách đào tạo nhân lực. Các Cty tuyển người có bằng ĐH về kinh tế, sau đó đưa đi học lấy 3 chứng chỉ theo quy định (thời gian học ít nhất là 3,5 tháng) và đưa đi dự thi. Những người tham gia phải cam kết làm việc cho Cty trong khoản thời gian nhất định, nếu không sẽ phải bồi thường. Dù vậy, vẫn xảy ra tình trạng nhân viên bỏ đi nơi khác. Có những Cty cạnh tranh sẵn sàng bỏ ra cả trăm triệu đồng bồi thường để giành cho được một nhân viên môi giới giỏi.
Chú trọng phát triển "chất"
Nhận xét chung của các chuyên gia nhân sự ngành CK, SV mới tốt nghiệp càng ngày có khả năng tiếp cận nhanh hơn công việc. Sự tăng trưởng "nóng" của thị trường đã khiến nhiều Cty CK chấp nhận tình trạng tiếp nhận nhân viên chưa có chứng chỉ hành nghề, vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Nhưng tới đây, với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, tình trạng này sẽ dần được loại bỏ. Việc chú trọng đào tạo, nâng cao nghiệp vụ của đội ngũ nhân lực là điều kiện quyết định tới sự tồn tại và phát triển của mỗi Cty.
Một trong vấn đề về nhân lực đang được các Cty CK quan tâm là nâng cao trình độ CNTT. Giao dịch với công nghệ hiện đại, nhân viên CK cần phải có trình độ tương ứng để không chỉ sử dụng phục vụ cho công việc mà còn hướng dẫn các nhà đầu tư về công nghệ...
Cũng có thể thấy rõ, thị trường CK VN thời gian vừa qua ảnh hưởng rất lớn từ các bản phân tích của các Quỹ, tổ chức nước ngoài như Hongkong Bank, Merrill Lynch. Một sự thật là, hiện tại vẫn chưa Cty CK hay tổ chức nào của VN có thể thực hiện được các công việc này. Đây là "lỗ hổng", "khoảng trống" trong ngành CK. Khi thị trường phát triển hơn, VN hội nhập sâu hơn với thị trường tài chính thế giới, sẽ nảy sinh ra nhiều nhu cầu mới với các dịch vụ, sản phẩm như "quyền lựa chọn", "bán khống"...đã khá phổ biến trên thế giới. Để phát triển sản phẩm này cần rất nhiều nhân lực là chuyên gia cao cấp về tư vấn, đầu tư.

Cuối năm nay sẽ có thêm khoảng 20 cty CK tham gia vào thị trường. Đó là chưa kể đến các Cty CK và các Quỹ nước ngoài vào thị trường VN. Hiện nay một Cty trung bình có khoảng một trăm nhân viên, tức là gấp 2, 3 lần so với mấy năm trước. Như vậy, nếu so với thời điểm 1, 2 năm trước đây, ít nhất số nhân lực cho CK sẽ tăng từ 5 - 10 lần.

Theo ông Nguyễn Đức Hiếu, thiếu hụt lớn nhất về nhân lực tại các Cty CK hiện nay là đội ngũ tư vấn tài chính doanh nghiệp. Đây là các chuyên gia có kiến thức về tài chính, thị trường, kinh doanh và hiểu biết sâu về từng ngành nghề. Đội ngũ này rất khó có qua tuyển dụng hay đào tạo mới mà thường được bổ sung từ nguồn các Cty kiểm toán, ngân hàng.

Trung Phương - Nhật Thăng